اصطلاحات و تعاریف

1-  استاندارد اجباری :
تولید کنندگان و عرضه کنندگان اقلامی که اجرای استاندارد آن ها به موجب قانون اجباری اعلام شده ، موظفند محصولات خود را منطبق با استاندارد ملی تولید و عرضه نماید.

2-  استاندارد تشویقی
محصولی که مشمول استانداردهای اجباری نباشد. می تواند با رعایت استاندارد ملی تولید یا عرضه شود و تولید کنندگان آن پس از کسب مجوز از موسسه استاندارد می توانند از علامت استاندارد تشویقی استفاده کنند.

3- علامت تجاري
علامت تجاري يك آرم مشخص است كه اجناس و خدمات به خصوص كه توسط شخص يا تشكيلات خاصي توليد و فراهم شده اند را متمايز مي كند.

4- هدف از آرم تجاري
آرم تجاري از طريق حصول اطمينان از حقوق انحصاري براي شناختن كالاها و خدمات يا اجازه دادن به ديگران مبني بر استفاده از آن در صورت پرداخت مبلغ، صاحب اثر را محافظت مي كند. مدت زمان اين حفاظت متفاوت است ولي آرم تجاري قابليت تمديد شدن نامحدود توسط پرداخت مبلغ مربوطه را دارد.

5- ایران کد 
سيستم ملی طبقه بندی و کدگذاری کالا سيستمی است که اطلاعات پايه زنجيره تامین در حوزه کالا را تحت کنترل در آورده و به عناصر سيستم تزريق می نماید . 
این سيستم با استفاده از ابزار خبره طبقه بندی و کدگذاری کالا ، زبان مشترک و مفاهيم مشترکی را در سطح ملی ايجاد نموده و کليه اطلاعات اعتباری قلم کالا را از قبيل مراجع عرضه کننده ، مشخصات فنی و استانداردهای ملی و بين المللی و ... در خود ثبت و ذخيره می نماید .

مراحل اخذ استاندارد ملی ایران

1-   تکمیل فرم‌های مربوط به اخذ استاندارد ملی

فرم‌های اعلام‌شده از طرف اداره استاندارد، باید توسط سازمان متقاضی اخذ علامت استاندارد ملی، تکمیل شود این فرم‌های شامل اطلاعات عمومی و اطلاعات فنی در خصوص محصولات و خدمات و مجوزهای سازمان متقاضی می‌باشد.

2-   تعیین مسئول کنترل کیفیت

مسئول کنترل کیفیت باید مطابق با شرایط احراز تعیین‌شده از طرف اداره استاندارد، تعیین شود و مشخصات مسئول کنترل کیفیت به همراه مدارک مربوطه به اداره استاندارد اعلام شود.(شرکت در 2 دوره آموزشی)

3-   مجوزهای قانونی

تمامی اطلاعات مربوط به مجوزهای قانونی باید به اداره استاندارد ارائه شود این مجوزها می‌تواند شامل  :

ü آگهی ثبت شرکت در روزنامه رسمی و آخرین تغییرات آن

ü تصویر پروانه معتبر تأسیس یا مجوز فعالیت

ü ارائه مدارک مبنی بر دارا بودن کد ملی ” ایران کد ” از وزارت بازرگانی

4-   مستندسازی استاندارد ملی

5-   مستندات مربوط به آزمون محصول یا خدمات

مدارکی مبنی بر وجود آزمایشگاه تخصصی در سازمان متقاضی یا قرارداد یکساله با آزمایشگاه باید به اداره استاندارد ارائه شود.

6-  اجرای مستندات  مربوطه

مستندات استاندارد ملی ایران، که در مرحله ۴ تهیه‌شده، در این مرحله اجرا می‌شود. مهم‌ترین مستنداتی که باید اجراء شوند:

ü فرم های بازرسی و کنترل کیفیت   

ü ثبت نتایج آزمایش محصول یا خدمات 

ü کالیبراسیون تجهیزات اندازه‌گیری       

ü نظرسنجی از مشتریان   

ü رسیدگی به شکایت مشتری

7-  ارزیابی محصول و خدمات

سیستم کنترل کیفیت طرحریزی شده، توسط کارشناس استاندارد مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. و نمونه محصولات نیز جهت بررسی به آزمایشگاه موردتأیید اداره استاندارد ارائه می‌شود.

8-  اخذ پروانه کاربرد استاندارد ملی تشویقی یا اجباری

درصورتی‌که تمامی مراحل فوق اجراء شده و نمونه‌های محصول و خدمات در آزمایشگاه مورد تأیید اداره استاندارد، با الزامات مشخص‌شده منطبق باشد، پروانه استاندارد ملی سازمان متقاضی صادر می‌شود.

مدارک لازم جهت اخذ پروانه کاربرد علامت استاندارد اجباری/تشويقی

1. فرم تكميل شده درخواست صدور پروانه كاربرد علامت استاندارد
2.  تصوير آگهي ثبت واحد توليدي/ خدماتي در روزنامه رسمي ( در صورت وجود الزام قانوني در اين مورد ) 
3.  رونوشت برابر اصل پروانه تاسيس/ پروانه بهره برداري/ پروانه فعاليت از مراجع قانوني 
4.  تصوير آگهي ثبت نام/ علامت تجاري محصول در روزنامه رسمي 
5.  تصوير مدارك مرتبط با نام/ علامت تجاري واحد توليدي يا خدماتي ( در صورت استفاده از آن) 
6.   معرفی نامه مدير/ مسئول کنترل کيفيت
7.  ارائه فرم پرسشنامه اطلاعات فني تكميل شده
8.  ارائه مدرك مبني بر دارا بودن كد ملي " ايران كد " از وزارت بازرگاني 
9.  ارائه مدرك مبني بر دارا بودن آزمايشگاه اختصاصي/ قرارداد رسمي يكساله با آزمايشگاه/ آزمايشگاه مشترك با ساير واحدهاي توليدي در سطح يك منطقه
10.  عقد قرارداد استاندارد تشويقی با اين اداره کل
11.  ارائه مدارك و مستندات زير (در صورت وجود) : 11-1- تصوير پروانه كاربرد علامت استاندارد معتبر براي حداقل يكي ديگر از محصولات 11-2- تصوير گواهينامه استقرار سيستم مديريت كيفيت ISO9001، صادر شده توسط موسسات گواهي كننده تاييد صلاحيت شده از طرف نظام تاييد صلاحيت